ลูกเดือยจัดเป็นพืชตระกูลข้าว เป็นเมล็ดของต้นหญ้าชนิดหนึ่ง ลักษณะกลม เปลือกแข็งสีขาวขุ่น การเลือกเมล็ดให้เลือกเมล็ดที่สมบูรณ์ ไม่มีแมลง หรือมอด
ลูกเดือยเป็นพืชที่มีวิตามินบี 1 สูง ทำให้ป้องกันโรคเหน็บชา บำรุงร่ายกาย ขับปัสสาวะ แก้อาการท้องเดิน ช่วยให้กระเพาะอาหารทำงานได้ดี ช่วยให้ผิวนุ่มนวล ป้องกันการตกกระจากแสงแดด และยังมีสารที่ช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเนื้องอก คือสาร coxenolide
น้ำลูกเดือย สำหรับ 3 แก้ว
1. ลูกเดือยต้มสุก 1 ถ้วย
2. น้ำต้มสุก 3 ถ้วย
3. น้ำตาลทราย 6 ช้อนโต๊ะ
4. เกลือป่น 1/8 ช้อนชา
วิธีทำ
1. ต้มลูกเดือยให้สุกนุ่ม โดยล้างลูกเดือยให้สะอาด โดยลูกเดือย 1 ถ้วยใช้น้ำ 5 ถ้วย ต้มด้วยไฟกลางนานอย่างน้อย 30 นาที จนลูกเดือยสุกนุ่ม
2. ปั่นลูกเดือยกับน้ำเข้าด้วยกันให้ละลาย เทใส่หม้อ ยกขึ้นตั้งไฟอ่อน
3. ใส่น้ำตาลและเกลือเคี่ยวจนน้ำตาลละลาย พอเดือดอีกครั้ง ปิดไฟยกลง
4. พักไว้ให้เย็น แช่เย็นจนเย็นจัด รินน้ำลูกเดือยใส่แก้วดื่ม
